Живеењето и работењето во Германија како странец често значи да се започне од нула – со нов јазик, различен систем на работа и различни правила на игра. Но, Германија нуди бројни можности за оние кои сакаат да напредуваат. Благодарение на поддршката на Центарот за вработување (Јobcentar) и Агенцијата за вработување (Arbeitsagentur), илјадници луѓе секоја година завршуваат бесплатни стручни курсеви, преквалификација и доусовршување (Weiterbildungen), вклучувајќи јазични курсеви со професионална ориентација.
Подолу е водич за тоа како да ги искористите овие придобивки, што е достапно за вас и како најдобро да се подготвите за вашиот нов професионален почеток во Германија.
1. Bildungsgutschein – ваучер што ја отвора вратата за образование
Еден од најважните инструменти за финансирање на образованието во Германија е Bildungsgutschein – ваучер за образование издаден од Arbeitsagentur или Jobcenter.
Што опфаќа Bildungsgutschein?
- Целосни трошоци за образование ( школарина, материјали)
- Дигитална опрема ако е потребен онлајн пристап (на пр. лаптоп)
- Трошоци за транспорт
- Грижа за деца за време на часовите
- Испити и сертификати (на пр., завршен испит на IHK)
Кој има право на Bildungsgutschein? За да добиете Bildungsgutschein, мора да исполнувате еден од овие услови:
- Да сте регистрирани како невработени или сте во опасност да ја изгубите работата
- Потребни ви се дополнителни квалификации за нова работа.
- Планирате да се вратите на пазарот на труд по подолга пауза (на пр. поради родителство)
- Се подготвувате за самовработување.
Важно е разговорот со вашиот советник во Jobcenter да води до заедничка цел – подобрување на вашите професионални шанси. Bildungsgutschein не се аплицира по сопствена иницијатива, туку се доделува по консултација.
2. Кои образовни институции го прифаќаат Bildungsgutschein?
Постојат десетици акредитирани образовни институции во Германија кои нудат курсеви финансирани од овие ваучери. Најпознати меѓу нив се:
- DAA (Deutsche Angestellten-Akademie)
Ова нуди широк спектар на курсеви на далечина и традиционални континуирани едукации: деловни професии, ИТ, здравство, јазици итн.
www.daa.de - WBS TRAINING AG
Многу силна онлајн програма, вклучувајќи 3D виртуелни училници. Фокусиран на ИТ, логистика, грижа, маркетинг и администрација.
www.wbstraining.de - IBB – Institut für Berufliche Bildung
Многу курсеви кои комбинираат јазик и професија, особено за странци.
www.ibb.com - Dekra Akademie
Особено силна во областа на безбедноста, превозот, логистиката, како и грижата и благосостојбата.
www.dekra-akademie.de
3. Најбараните курсеви за Weiterbildung (понатамошно образование) покриени од Jobcenter
Еве неколку конкретни примери на курсеви што можете да ги посетувате бесплатно:
- ИТ и дигитални вештини:
- Fachinformatiker (системска администрација, програмирање)
- Поддршка на IT Helpdesk
- Дигитален маркетинг и е-трговија ( e-commerce )
- SAP специјализации (логистика, човечки ресурси, контрола)
- Администрација и канцеларија:
- Kaufmann/-frau für Büromanagement
- Büroassistenz mit Deutsch-Förderung
- Verwaltungskraft mit DATEV или Lexware
- Логистика и транспорт:
- Speditionskaufmann/-frau
- Logistikmitarbeiter mit Staplerschein
- Lagerlogistik mit Deutschtraining
- Нега и здравствена заштита:
- Betreuungskraft nach §43b SGB XI (работа со луѓе во домови за стари лица)
- Pflegehelfer/in
- Medizinische/r Fachangestellte/r
- Технички занимања:
- CNC програмирање
- Мехатроника
- Електротехника и инсталации
4. Курсеви кои комбинираат германски јазик и професија
За странци кои веќе имаат одредено ниво на јазик (Б1 или Ц1), постојат програми кои комбинираат:
- Fachsprache Deutsch (стручен германски) + Weiterbildungen
- Berufsbezogene Sprachkurse: на пр. „Deutsch für Pflege“, „Deutsch im Büro“, „Deutsch für IT-Fachkräfte“
Во некои случаи, курсот започнува со интензивен курс по германски јазик, а потоа се преминува на професионалниот дел.
Пример: DAA нуди програма „Pflegebasiskurs mit Sprachförderung“ – 6 месеци теорија и јазик, 2 месеци пракса.
5. Колку долго траат Weiterbilduns и како изгледаат?
- Времетраење: од 3 месеци до 2 години
- Форма: онлајн или во живо во школи
- Завршува со испит (IHK, Träger-практикант, Zertifikat)
- Многу курсеви вклучуваат стажирање кај вистински работодавци
6. Како изгледа процесот на добивање Bildungsgutschen – чекор по чекор
- Пријавување во Jobcenter или Agentur für Arbeit
Доколку сте невработени, автоматски добивате лице за контакт (Fallmanager или Berater). - Разговор и анализа на професионалната ситуација
Важно е искрено и јасно да ги наведете вашите цели: дали сакате да се преквалификувате? Какви вештини ви недостасуваат? - Најдете соодветен курс во соработка со Бератер
Предложете курсеви од признати институции (DAA, WBS, итн.) - Ако целите се совпаѓаат – добивате Bildungsgutschein
Се запишуваш и го започнуваш курсот
7. Колку луѓе ги користат овие поволности?
Според податоците на Федералната агенција за вработување, годишно се издаваат над 300.000 Bildungsgutschein, а бројот на странци кои добиваат дополнително образование рапидно расте. Во 2023 година, дури 42% од сите студенти на Weiterbildung имале мигрантско потекло.
8. Дополнителни опции за финансирање
Освен Bildungsgutschen, постојат и други опции:
- Aktivierungs- und Vermittlungsgutschein (AVGS) – за кратки подготвителни курсеви, советување, Bewerbungstraining и coaching
- Umschulung – целосна преквалификација (обично 2 години)
- WeGebAU – за вработените во малите компании, им нуди дополнително образование додека работат
- BAföG für Erwachsene – за студии или повеќегодишно образование
9. На што друго треба да обрнете внимание?
- Посетувањето на курсот е задолжително – отсуството мора да биде оправдано
- Мора да имате соодветен статус – на пр. регистриран во Jobcentar и дозвола за престој со која се овозможува работа и образование
- Некои курсеви бараат одредено ниво на јазик (на пр. Б2 за здравствени професии)
Заклучок
Германија ја отвора вратата за бесплатно образование преку Jobcenter и Agentur für Arbeit – се што треба да направите е да ги идентификувате сопствените цели и доброволно да влезете во процесот на советување. Bildungsgutschein може да значи разлика помеѓу долгорочна невработеност и сигурна кариера. Искористете ги овие можности!
Текстот е авторска сопственост и неговата содржина не смее да се превзема во целост или делови без претходна согласност од авторот или порталот Емигрико.
