Целосен водич: како да аплицирате, кога, кои се условите и како да ги остварите вашите права
Губењето на работата никогаш не е лесен момент, но Германија има добро организиран систем за поддршка на лицата кои стануваат невработени. За да можете да ги остварите вашите права – вклучувајќи финансиска компензација, советување и поддршка при барање работа – треба да се регистрирате навремено според правилата на германската агенција за вработување (Agentur für Arbeit).
Овој водич ги собира сите информации на едно место: од моментот кога ќе дознаете дека ќе бидете невработени, до регистрирањето и аплицирањето за финансиска помош.
Регистрација како барател на работа (Arbeitsuchendmeldung)
Доколку знаете дека вашиот работен однос наскоро ќе заврши – без разлика дали поради истекување на договор на определено време, отказ од страна на работодавачот, лична оставка или други причини – законски сте обврзани да се регистрирате како барател на работа. Оваа регистрација ѝ овозможува на агенцијата за вработување да ве информира навремено, да ве советува и – во најдобар случај – да ви помогне да најдете нова работа пред дури и да станете невработени.
Регистрирањето како барател на работа не значи дека веќе сте невработени, туку дека однапред барате решение за да избегнете или скратите периодот на невработеност.
Прочитајте повеќе: Исповед на Македонец во Германија: „Никој не те прашува како си“
Кога мора да се регистрирате како барател на работа?
Според член 38 од законот за социјално осигурување, лице кое знае дека наскоро ќе биде невработено мора да се регистрира најмалку три месеци пред крајот на работниот однос. Доколку дознаете за престанокот на работниот однос помалку од три месеци однапред (на пример, отказен рок од еден месец), мора да се регистрирате најмалку три дена откако ќе дознаете за престанокот на работниот однос.
Доколку не ги почитувате роковите, може да ги изгубите дел од вашите права, или вашата исплата на надоместоци може да биде намалена или привремено суспендирана (Sperrzeit).
Како да се регистрирате како барател на работа?
Постојат четири начини:
- Онлајн апликација преку порталот arbeitsagentur.de
- Телефонски на 0800 4 555500 (бесплатно)
- Лично во најблиската канцеларија на агенцијата за вработување
- Писмено (по пошта)
Важно: регистрацијата мора да се изврши само еднаш – не се регистрирајте двапати (на пример, онлајн и по телефон), за да избегнете технички грешки во системот.
Предности на онлајн пријавувањето
Кога се пријавувате онлајн, системот ви овозможува да:
- Внесете информации за образование, квалификации и работно искуство
- Опишете ја посакуваната работа
- Закажете состанок за советување со вашиот советник
- Побрз пристап до слободни работни места што одговараат на вашиот профил
Системот ве води чекор по чекор низ апликацијата. Користете ја оваа опција ако имате активиран онлајн идентификациски број.
Пријава како невработен (Arbeitslosmeldung)
Регистрирањето како барател на работа не значи дека сте невработени. Кога ќе дојде време да станете невработени, мора и официјално да се регистрирате како невработен. Ова е задолжителна регистрација за да имате право на надомест за невработеност (Arbeitslossengeld I).
Кога треба да се пријавите ?
Најрано три месеци пред датумот на невработеност, а најдоцна првиот ден кога повеќе не сте вработени. Мора да аплицирате лично или преку интернет, а најдоцна на денот кога ќе заврши вашиот работен однос. Доколку аплицирате доцна, нема да имате право на надоместоци за периодот во кој не сте биле регистрирани.
Како да аплицирате?
Постојат две главни опции:
- Онлајн преку порталот на Arbeitsagentur
За да аплицирате онлајн, мора да имате активирана корисничка сметка, да го внесете точниот датум на почеток на невработеност и да имате онлајн верификација на идентитетот eID (функција за е-идентификација eID на вашата лична карта или соодветна е-идентификувана картичка од ЕУ). Онлајн апликацијата вклучува и можност за закажување на вашиот прв консултативен термин. - Лично во канцеларијата
Доколку немате функција за онлајн идентификација, аплицирајте лично во вашата агенција за работа. Донесете ја вашата лична карта со важечка адреса на живеење или вашиот пасош со важечка потврда за живеалиште (Meldebescheinigung).
Како да се идентификувате преку интернет?
За да се регистрирате за невработени преку интернет, потребен ви е документ со активирана eID функција:
- Германска лична карта
- Електронска дозвола за престој (elektronischer Aufenthaltstitel)
- ЕУ eID (според прописите eIDAS)
Идентификацијата се врши преку платформата BundID и апликацијата AusweisApp2. Доколку вашата функција за еID е деактивирана или немате ПИН, можете да ја активирате или ресетирате во вашиот локален Bürgeramt.
Аплицирање за надоместок за невработеност (Arbeitslosengeld beantragen)
Кој има право на Arbeitslosengeld I?
Правото на Arbeitslosengeld го имаат лица кои:
- Биле вработени најмалку 12 месеци во последните две години и плаќале придонеси
- Навремено се регистрирале како баратели на работа и невработени
- Се подготвени да прифатат работа и активно бараат работа
Како се поднесува барање?
Можете да аплицирате онлајн преку вашата сметка на arbeitsagentur.de или лично во филијала на агенција за вработување. При аплицирањето мора да приложете:
- Потврда од вашиот работодавач дека вашиот работен однос е прекинат (Arbeitsbescheinigung)
- Информации за вашите претходни заработки
- Ваши лични податоци (осигурување, IBAN, здравствено осигурување итн.)
Колку изнесува надоместокот?
Надоместокот за невработеност во Германија е:
- 60 проценти од претходната нето плата
- 67 проценти ако имате дете
Надоместокот се исплаќа месечно, и само за периодите во кои сте биле регистрирани како невработени.
Колку долго можете да добивате надоместок ?
Времетраењето зависи од вашата возраст и претходен стаж. Како по правило, ако сте работеле најмалку 12 месеци, имате право на 6 месеци бенефиции. Ако сте над 50 години и сте работеле подолго, може да имате право на бенефиции до максимум 24 месеци.
Дополнителни информации
Не доцнете со вашите апликации – правата не се доделуваат ретроактивно. Секогаш користете само еден канал за аплицирање (онлајн, лично или преку телефон). Учеството во советување и мерки за вработување е задолжително. Доколку самите дадете отказ, може да ви биде доделено Sperzeit или период без плата до 12 недели.
Заклучок
За да се добие право на надомест за невработеност, важно е да се разбере разликата помеѓу регистрирање како барател на работа и официјално регистрирање како невработен. Секој чекор има свои рокови, услови и правни последици. Правилното и навременото дејствување гарантира финансиска сигурност и професионална поддршка при барање нова работа.
Сите апликации и информации се достапни на официјалната веб-страница: www.arbeitsagentur.de
Текстот е авторска сопственост и неговата содржина не смее да се превзема во целост или делови без претходна согласност од авторот или порталот Емигрико.
