Германските работници можат да се радуваат на зголемување на реалните плати, но во исто време се соочуваат со предизвици во одржувањето на куповната моќ. Неодамна спроведените преговори за платите беа придружени со надежи за подобрување на условите за работа и повисоки примања, но реалноста е посложена.
Раст на реалните плати
Тоа што минатата година германската економија се намали за 0,3 отсто е поврзан и со воздржаноста на потрошувачите, но според последните податоци, реалните плати во Германија пораснале. Тоа значи дека платите се приспособуваат на инфлацијата и реалните трошоци на живот. Овој тренд позитивно влијае на животниот стандард на работниците и нивните семејства.
И покрај растот на реалните плати, куповната моќ не секогаш го следела истиот тренд. Инфлацијата, цените на енергијата и другите фактори можат да влијаат на тоа колку пари навистина може да се купи. Затоа, важно е да се разбере дека зголемувањето на платите не секогаш значи автоматско подобрување на животниот стандард.
Неодамнешните преговори за платите донесоа одредени промени во работните услови и приходите. Синдикатите се залагаа за подобри услови, додека работодавците се обидуваа да одржат рамнотежа помеѓу конкурентноста и трошоците. Конечниот резултат од овие преговори е одраз на компромис помеѓу различни интереси.
Во Германија платите во 2023 година доживеаја неколку значајни промени. Еве неколку клучни информации:
- Минимална саатница: Од јануари 2023 година минималната саатница се зголеми на 12,82 евра на час. Првиот дел од зголемувањето стапи на сила во јануари, а вториот ќе се примени од почетокот на 2025 година.
- Негуватели и медицински персонал: Негователите добија зголемување на платата. Во мај 2023 година, машките негуватели добија 13,90 евра на час, а квалификуваните женски негуватели 14,90 евра. Во декември, нивните плати дополнително се зголемија: негувателите добија 14,15 евра, а квалификуваните негуватели 15,25 евра. Медицинскиот персонал добил 17,65 евра во мај и 18,25 евра во декември2.
- Работниците во металопреработувачката и електроиндустријата: Се очекува и работниците во овие сектори да добијат зголемување на платите.
- Инфлација: Во 2023 година, инфлацијата во Германија беше 6% според индексот на потрошувачки цени (HICP). Тоа влијаеше на реалната куповна моќ на работниците.
- Планирано зголемување: Минимумот ќе продолжи да се зголемува до 2025 година. Се очекува платите да продолжат да се прилагодуваат на економските услови и потребите на работниците.
Ова се само некои од клучните моменти во развојот на платите во Германија во 2023 година.
Преговори за плати и финансиската состојба на домаќинствата
Годинава истекуваат колективните договори за речиси дванаесет милиони вработени – во важни сектори. Експертите очекуваат значително зголемување на платите. Што значи ова за финансиската состојба на домаќинствата?
Фактот дека германската економија минатата година се намали за 0,3 отсто е поврзан и со воздржаноста на потрошувачите. Приватната потрошувачка во голема мера зависи од куповната моќ – односно од номиналните плати минус промените на цените. Така т.н реалната плата всушност ги определува приходите со кои всушност располагаат вработените.
Поради силната инфлација во изминатите години, реалните тарифни плати во Германија сега паднаа во просек на нивото од 2016 година, како што неодамна објави Институтот за економски и општествени науки (WSI) на Фондацијата Ханс-Беклер. Но, што точно значи тоа? А што очекуваат експертите за 2024 година?
Стагнација на реалните плати минатата година
Минатата година, реалните плати започнаа благо покачување. Во вториот квартал куповната моќ се зголеми за прв пат по две години. Зашто, не само што стапката на инфлација постепено се намалуваше, туку и развојот на доходот се придвижи нагоре. Така, според WSI, тарифните плати номинално се зголемиле во просек за 5,5 отсто во текот на целата година. И покрај зголемувањето на цените од 5,9 отсто, реалните плати сепак паднаа за 0,4 отсто. „Но, вклучувајќи ги даночните заштеди и придонесите од бонусот за инфлација, куповната моќ на вработените речиси може да се одржи“, рече шефот на Тарифархивата WSI, Торстен Шултен.
Се очекува реален пораст од околу три проценти
Во третиот квартал од 2023 година, номиналните плати во Германија се зголемени за 6,3% во споредба со истиот квартал од претходната година. Истовремено, потрошувачките цени во истиот период се зголемени за 5,7%. Тоа значи дека реалните плати се за 0,6% повисоки во однос на истиот квартал од претходната година.
Во 2024 година се очекува посериозен раст на реалните плати, поточно за 3%. Тоа само под услов да нема силна инфлација, која во тој случај би го „изела“ растот. Но, постојат и стравувања од отпуштања во автомобилската индустрија, ИТ и одредени трговски синџири.
„Во моментов имаме феномен дека платите во секторите кои не се покриени со тарифи пораснаа значително побрзо отколку во секторите кои се покриени со тарифи“, објаснува Доминик Грол, раководител на анализа на пазарот на труд во IfW. Ова главно се должи на времетраењето на тарифните договори до две години. „Тарифните плати не можат толку брзо да одговорат на растот на цените.
Според декемвриските прогнози на IfW, Грол очекува номинален раст на платите од 5,6 отсто за тековната година. Со очекувана стапка на инфлација меѓу два и три проценти, тоа би резултирало со реален раст од околу три проценти. Себастијан Линк, истражувач на пазарот на труд во институтот ifo, исто така верува дека реалните плати повторно значително ќе се зголемат. „За бруто-платата по работник, растот треба да биде околу четири проценти“, рече тој за tagesschau.de на прашањето.
Особено градежништвото со голем заостаток
Шефот на WSI-Tarifarchive очекува „навредлива рунда преговори за плати“ и оваа година. „Просечното времетраење на тарифните договори во моментов е две години. „Оние кои моментално преговараат сè уште не ги постигнале високите зголемувања на платите од минатата година“, вели Шултен. Затоа има потреба од компензација.
Според WSI, од декември 2023 до декември 2024 година, ќе истечат колективните договори за преговарање од страна на синдикатите на DGB за речиси дванаесет милиони вработени. Меѓу другото, договорите истекуваат во големи сектори како хемиската индустрија или метало-електронската индустрија во јуни и септември, соодветно. Исто така, наскоро ќе започнат разговори и во градежниот сектор.
Ударите веројатно помалку видливи
Спротивниот ефект, сепак, е влијанието на економските сектори врз економската слабост и индустриските промени, нагласува Шултен. „Се повеќе компании најавуваат отпуштања, што може да има негативно влијание врз барањата за повисоки плати и подготвеноста за штрајк.“ Во основа, сепак, работничката страна доби значителна преговарачка моќ поради недостатокот на квалификувана работна сила, според истражувачот на IfW, Грол. . „Поради оваа причина, очекувам енергична штрајкувачка активност повторно оваа година. Сепак, последиците од прекините на работата во индустриските сектори или на градилиштата веројатно ќе бидат краткорочни и тешко забележливи за потрошувачите.
Заклучок
Преговорите за платите за 2024 година ветуваат значително зголемување на платите, особено во секторите со истечени тарифни договори. Очекувањето за реален пораст од приближно три проценти може да ја стабилизира куповната моќ
Растот на реалните плати во Германија е позитивен знак, но работниците треба да бидат свесни дека куповната моќ зависи од повеќе фактори. Следењето на инфлацијата и внимателното финансиско управување се клучни за да се осигура дека повисоките плати всушност го подобруваат квалитетот на животот.
Текстот е авторска сопственост и неговата содржина не смее да се превзема во целост или делови без претходна согласност од авторот или порталот Емигрико.
